Wydanie/Ausgabe 134/21.11.2024

 Gazeta Wyborcza napisała: „Zmiana w podręcznikach historii? W obozie koncentracyjnym na Majdanku hitlerowcy zamordowali 78 tys. osób - ustalił lubelski naukowiec Tomasz Kranz. To kilka razy mniej od szacunków, które funkcjonują do tej pory.

Dotychczas podawano dwie liczby ofiar Majdanka. Liczbę 360 tyś. ofiar podają „Encyklopedia Holokaustu”, „Britanica Edycja Polska” czy „Nowa Encyklopedia Powszechna PWN” w ślad za publikacją z 1948 r. Zdzisława Łukasiewicza, sędziego Głównej Komisji Ścigania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. 

Druga liczba - 235 tyś. ofiar - pochodzi z artykułu z 1992 r. dr Czesława Rajcy, obecnie emerytowanego pracownika Muzeum. Taką liczbę podaje też np. internetowa „Wikipedia” czy ekspozycja znajdująca się w Państwowym Muzeum w Majdanku.

Czesław Rajca: - Tę liczbę ustaliłem na podstawie wyliczeń historyków, które ukazały się w 1991 r. w monografii Muzeum w Majdanku. A ci, zbierając do niej materiały, nie mieli dostępu do wszystkich źródeł, np. tych w Niemczech. Sam również nie korzystałem ze źródeł dostępnych w archiwum muzealnym, bo są fragmentaryczne, a dopóki dane, nie zostaną wprowadzone do komputera, dokonania za ich pomocą analiz śmiertelności w obozie na Majdanku jest niemożliwe. Podkreśla: - Nie czytałem jeszcze artykułu Tomasza Kranza, ale na pierwszy rzut oka ustalona przez niego liczba zabitych w obozie jest niewiarygodnie niska.

Według Tomasza Kranza, kierownika Działu Naukowego Państwowego Muzeum na Majdanku, w obozie zginęło jednak ok. 59 tyś. Żydów oraz ok. 19 tyś. Obywateli innych narodowości, głównie Polaków i Białorusinów. Swoje ustalenia Kranz opublikował w najnowszych „Zeszytach Majdanka”.

Kranz zbadał - jak twierdzi - wszystkie dostępne źródła, np. zachowane fragmenty ksiąg zgonów w obozie, rejestry zmarłych, zawiadomienia o zgonach więźniów, które hitlerowcy wysyłali do parafii kościelnych w Lublinie, zeznania esesmanów z załogi Majdanka złożone podczas procesu w Düsseldorfie na przełomie lat 70 i 80 oraz relacje więźniów.

Nim tekst skierowany został do druku, przeczytała go większość pracowników lubelskiego muzeum, był też dyskutowany na specjalnym zebraniu. Nikt nie zgłosił zastrzeżeń.

Ustalenia są bardzo rzetelne - uważa prof. Zygmunt Mańkowski, przewodniczący Rady Muzeum na Majdanku.

Edward Balawejder, dyrektor muzeum, polecił przewodnikom, którzy oprowadzają zwiedzających po dawnym obozie, by informowali o nowych ustaleniach liczby ofiar oraz o tym, że trwają badania, które odpowiedzą na pytanie, ilu więźniów przeszło przez obóz.

78 tys. zmarłych i zabitych w ciągu niespełna trzech lat to zbrodnia w ogromnym wymiarze, nie tylko na tle innych obozów, np. Buchenwaldu (Niemcy), gdzie w ciągu ośmiu lat zginęło ok. 56 tys. osób - podkreśla Tomasz Kranz. - Trzeba jednak pamiętać, że liczba ofiar daje jedynie wyobrażenia o skali ludobójstwa, ale nie oddaje bezmiaru bólu i cierpienia, jakiego doświadczyli więzieni i mordowani w Majdanku ludzie.

21.08.1945 Sowieci otworzyli w Buchenwaldzie własny obóz, który istniał do 2.4.1950. Zamknięto tu 28.455 osoby z czego 7.113 zmarło.

 

Od Redakcji: wg. encyklopedii „Die Zeit” z roku 2005, w Buchenwaldzie zmarło 34.000 osób znanych z nazwiska i 9.000 bez ustalonych danych personalnych. Razem 43.000. Kranz zaznaczył, że obóz w Buchenwaldzie istniał 8 lat. Dla wyjaśnienia trzeba dodać, że został założony w 1937 r. pod nazwą KZ Ettersberg, kiedy to zamykano w nim przeciwników Hitlera.

W tej samej encyklopedii, tom 9 z 2005 roku podają, że w Majdanku zmarło conajmniej 60.000 osób, zaznaczając, że są również dane o 250.000 i 360.000 zmarłych, w większości Żydów. Sąd w Düsseldorfie skazał w latach 1975-1981 personel obozu w Majdanku.

Ta sama "Wyborcza"z 23 grudnia 2005 podaje: W Auschwitz też zweryfikowano liczbę ofiar

Przez wiele lat po wojnie przyjmowano, że w KL Auschwitz zginęło ok. 4 ml. więźniów. Ta liczba pochodziła z ustaleń sowieckiej komisji badań zbrodni hitlerowskich, która oparła ją na relacjach byłych więźniów, szczątkowych dokumentach i oględzinach pozostałości po obozie. W 1983 r. francuski badacz z Centrum Dokumentacji Żydów w Paryżu Georges Wellers, były więzień KL Auschwitz, badając m.in. dokumenty dotyczące liczby deportowanych do obozu, uznał, że przywieziono do niego ok. 1.6 mln. osób, spośród których zginęło blisko 1.5 mln.

W 1992 r. dr Franciszek Piper, kierownik działu historyczno-badawczego Państwowego Muzeum w Auschwitz-Birkenau, opublikował książkę „Ilu ludzi zginęło w KL Auschwitz”, w której stwierdza, że do obozu przywieziono co najmniej 1,3 mln ludzi, spośród których około 200 tys. przeniesiono do obozów koncentracyjnych w głębi Trzeciej Rzeszy, a pozostali w liczbie co najmniej 1.1 mln zginęli na miejscu.

Publikacja wywołała ogromne emocje. - Zarzucano mi - przede wszystkim niektórzy byli więźniowie - że moje ustalenia nie znajdują potwierdzenia w dokumentach - mówi Franciszek Piper - Natomiast podanych przeze mnie liczb nie zakwestionował żaden historyk prowadzący badania nad Holocaustem i historią KL Auschwitz”.

Od Redakcji: W Polskiej Encyklopedii Powszechnej PWN jak również w encyklopedii Gazety Wyborczej z 2005 r., pisze się o 7 tys. osób, które zostały uwolnione przez Sowietów.

Gazeta "Nachrichten"ukazująca się w Tel Aviv podała 17 stycznia 1990, że Oświęcim przeżyło 30.000 osób.

Niemiecka encyklopedia "Zeit", tom 1 str. 470, podaje, że 60.000 osób przeżyło Auschwitz.

Żydowska gazeta Aufbau Nowego Jorku wyjaśniła 3 sierpnia 1990 r. swoim czytelnikom, powołując się na badania Muzeum z Oświęcimia, że tamtejsze KZ przeżylo 223.000 osób.

Gerald Reitlinger (książka "Endlösung", Berlin 1956) wyliczył w 1953 r. że w Auschwitz zmarło około 1 mln osób.

Wg. wyliczeń redaktora Fritjow Meyer z tygodnika "Osteuropa" mai 2002, mamy nowe liczby, które mówią, że w Auschwitz zmarło 770 tys. osób. Są jeszcze inne wyliczenia.

W 1994 stwierdza Pressac (Krematorien S.202), że w Auschwitz zmarło 631.000 do 711.000 osób, z tego 470.000 do 550.000 Żydów.

Welt in Film (Wochenschau Nr. 137) z 8.01.1948 podało, że w Oświęcimiu zmarło 300.000 osób.

The New York Times” z 3.03.1991 podaje, że w Auschwitz zmarło 73.137 osób, z tego 38.031 Żydów. Tu trzeba dodać, że większość kapitału tej gazety jest w rękach wyznawców mojżeszowych.

Podane tu przez Redakcję liczby nie mają relatywizować barbarzyństwa, mają jedynie pokazać, że historycy pracują nad tym, by ustalić ostateczne dane.